صنعت بانکداری یکی از قدیمیترین کسبوکارهای جهان است. اغلب بانکها برای ادامه دادن به رشد خود از خرید و ادغام بانکها و مؤسسات مالی اعتباری کوچکتر بهره میگیرند. همین دو عامل باعث شده تا بانکها در طول چرخه عمر خود، معماری کسبوکار بانک و سامانههای خود را از الگوهای منسوخشده و غیربهینه انباشته سازند. شناسایی و بهبود معماری کسبوکار بانکداری از ایجاد یک الگوی قابلیتهای کسبوکار بانکداری شروع میشود؛ الگویی که پایه و اساس «تحول دیجیتالی بانکداری» است و امروزه بانکها در سراسر جهان در حال کار کردن روی آن هستند. انگیزهها و الزامات زیادی برای تحول در صنعت بانکداری وجود دارد که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد: ظهور الگوهای بانکداری دیجیتالی، افزایش انتظارات مشتری، نرخ بهره پایین صنعت بانکداری و کاهش هر روزهی حاشیه سود بانکها، نارضایتی عمومی مشتری از محصولات و خدمات بانکداری و رقابت روزافزون نقشآفرینان اصلی و تازهواردان صنعت بانکداری (استارتآپهای فینتک)
تلاش برای بهکارگیری تحول دیجیتالی بانکداری باعث افزایش تعداد فرایندهای ناکارآمد، حجم دادههای نادقیق در بانکها و ایجاد هزارتوی پایاننیافتنی از ارتباطات میان برنامههای کاربردی در سطح بانکها شده که نتیجه آن، پیچیدگی در چشمانداز معماری فناوری اطلاعات بانکها است. بنابراین وقت آن رسیده که بانکها بهجای قرار دادن چند ابزارک دیگر در اینترنت بانک یا همراه بانک خود ـ که همانند تلاش برای ترمیم استخوان شکسته با کمک باند است ـ رویکردی با ساختاری سالم و دارای انسجام داخلی برای تحول دیجیتالی خود اتخاذ کنند که مبتنی بر دو بالِ معماری کسبوکار و مدلسازی قابلیتهای بانکداری باشد.
بر پایه این گزارش؛ معماری سازمانی شامل مجموعهای از نقشههای فنی (شامل: ماتریسها، نمودارها، فرمها و شناسنامههای تشریحی و …) است که با کمک آنها میتوان اجزای مختلف یک سازمان را بهصورت دقیق و قابل فهم برای همگان طراحی کرد یا توضیح داد. برای توصیف کامل یک سازمان باید مجموعهای از نقشههای فنی را بهکار گرفت که بتوانند تصویری جامع و مانع را از سازمان مورد نظر ایجاد کنند. معماری سازمانی معمولاً شامل دو نقشه فنی اصلی «معماری کسبوکار» و «معماری فناوری» است.
وقت آن رسیده که بانکها رویکردی با ساختاری سالم و دارای انسجام داخلی برای تحول دیجیتالی خود اتخاذ کنند که مبتنی بر دو بال معماری کسبوکار و مدلسازی قابلیتهای بانکداری باشد. معماری کسبوکار بانکی کار سادهای نیست، اما با در نظر گرفتن یک چارچوب معماری کسبوکاری واقعبینانه و عملگرا، محصولات پروژه معماری کسبوکاری بانک، سادهسازی میشوند.
این گزارش میافزاید؛ معماری کسبوکار شامل توصیف مواردی همچون چشمانداز و مأموریت و راهبردها، قابلیتهای استراتژیک کسبوکار، فرایندها و ساختار سازمانی، گردش دادهها و اطلاعات در سازمان و دیگر اجزای توصیفی کسبوکار میشود. در صنعت بانکداری، الگوی معماری کسبوکاری شامل مجموعه قابلیتهای استراتژیکی است که بانک باید برای تأمین خواستهها و نیازهای ذینفعان خود و ارائه محصولات و خدمات بانکی به مشتریانش، آنها را در درون خود بهوجود آورد.
بر اساس این گزارش؛ علاوه بر نقشه راه تحول دیجیتالی بانکی، چند نقشه فنی دستاورد ارزشمند دیگر مانند ماتریس نگاشت استراتژی ـ قابلیت کسبوکاری، ماتریس نگاشت قابلیت کسبوکاری میتوانند بهعنوان بخشی از فعالیتهای انجام شده برای ایجاد معماری کسبوکار بانکداری مورد توجه قرار گیرند.
شایان ذکر است؛ معماری کسبوکار بانکی کار سادهای نیست اما با در نظر گرفتن یک چارچوب معماری کسبوکاری واقعبینانه و عملگرا، محصولات پروژه معماری کسبوکاری بانک، سادهسازی میشوند. سپس با بهرهگیری از یک متدولوژی چابک، ایجاد معماری کسبوکار بانکی در یک بازه زمانی و بودجه معقول، امکان پذیر و قابل اجرا خواهد شد.